Diweddariad Statws URC 16/12/2020

“Wrth i ni nesáu at y Nadolig, mae’n deg dweud bod gennym lawer yn digwydd yn rygbi Cymru ar hyn o bryd.

Mae sgyrsiau cadarnhaol yn parhau gyda Llywodraeth Cymru a Chwaraeon Cymru am gyllid hanfodol ar gyfer y gêm, gan ein bod bellach yn wynebu’r tebygolrwydd na fydd unrhyw dorfeydd arwyddocaol ar gyfer y Chwe Gwlad 2021. Mae hyn, wrth gwrs, yn unol â’r hyn sydd eisoes wedi’i gyhoeddi yn Lloegr, Iwerddon a’r Alban.  Mae Chwaraeon Cymru wedi cael y dasg o ddarganfod gofynion y chwaraeon perthnasol ac maent yn cydnabod yn llawn y bydd rygbi Cymru yn rhan sylfaenol o’r cais.

Efallai fod y llinell derfyn o fewn golwg wrth i’r byd geisio brechu er mwyn dileu bygythiad y coronafeirws unwaith ac am byth, ond mae elfennau mawr o’r gêm yng Nghymru sy’n gallu gwneud dim ond ymlusgo tuag ato. Erbyn hyn mae gobaith realistig y bydd – heb fwy o gyllid – colledion materol.

Nid ydym yn disgwyl i dorfeydd ddychwelyd i chwaraeon yng Nghymru mewn unrhyw niferoedd arwyddocaol cyn ein gemau Chwe Gwlad gartref yn Stadiwm Principality yn y Flwyddyn Newydd.  Bydd hynny nid yn unig yn effeithio ar URC ond hefyd ein hochrau rhanbarthol proffesiynol o ran incwm o ddiwrnod y gêm. Bydd ein gêm rhannol-broffesiynol a chymunedol hefyd yn parhau i gael ei heffeithio’n uniongyrchol yn y modd hwn.

Bydd lleihau incwm yn sylweddol yn ein harwain at orfod gwneud dewisiadau anodd. Nid oes neb am weld buddsoddiad yn cael ei leihau ar gyfer prosiectau sydd wedi’u cynllunio i sicrhau bod rygbi’n hygyrch ac ar gael i bawb.

Rydym wedi rhannu hyn â Llywodraeth Cymru, ond wrth gwrs prif flaenoriaeth ein Llywodraeth yw sicrhau diogelwch y genedl yn bennaf oll. Mae ganddynt lawer yn digwydd hefyd a rhaid iddynt, yn gwbl briodol yn ein barn ni, roi iechyd gwladol yn gyntaf. Mae gwir angen cydbwysedd, ond hoffwn dawelu meddwl pob elfen o’n gêm broffesiynol a chymunedol ein bod yn dyfalbarhau yn drefnus i gyflwyno ein hachos wrth i’r firws ofnadwy hwn dynhau ei afael. Rydym wedi cael sicrwydd cadarnhaol gan Lywodraeth Cymru eu bod yn “bwriadu cefnogi” ac, am y tro, mae’r sicrwydd hwnnw’n ddigon da i ni.

Ar nodyn arall, yr wythnos diwethaf tristwyd pawb ynghlwm yn Rygbi Cymru i glywed y newyddion, drwy wahanol gyfryngau, fod cyn chwaraewr rhyngwladol Alix Popham yn dioddef o broblemau iechyd yn ei ymddeoliad. Yr ydym wedi cysylltu â Chymdeithas Chwaraewyr Rygbi Cymru fel y byddem gydag unrhyw fater lles chwaraewyr, ac yr ydym yn ymwybodol eu bod mewn cysylltiad uniongyrchol ag Alix . Yn fwy cyffredinol, hoffwn ychwanegu hefyd ein bod yn cymryd lles pob chwaraewr, gan gynnwys ein cyn chwaraewyr, o ddifrif. Yr ydym yn annoeth yn ein hymrwymiad i atal anafiadau sy’n seiliedig ar dystiolaeth ac i roi’r strategaethau priodol ar waith.

Wrth edrych ymlaen mae nifer o egin gwyrdd. Rydym yn parhau i weithio gyda’r Sennedd a Chwaraeon Cymru ar gynlluniau i ddychwelyd rygbi islaw’r lefel broffesiynol. Rydym wedi clywed ac yn rhannu pryderon ein clybiau am y risg o’r saib hwn yn y gêm gan weld chwaraewyr ac aelodau yn gadael ein camp. Byddwn yn cyhoeddi cynlluniau penodol ar gyfer ailddechrau’r gêm gymunedol cyn bo hir. Rhaid inni hefyd ddangos ffydd yn ein camp a’r bobl sy’n rhan o’n clybiau. Mae rygbi’n rhoi cymaint i’r rhai sy’n chwarae, hyfforddi, dyfarnu a gwirfoddoli. Gwn fy mod yn siarad ar ran y gêm gyfan yng Nghymru pan ddywedaf ein bod yn hiraethu am y gêm. Rhaid inni fod yn hyderus y bydd y saib hwn wedi atgoffa pobl faint yn well yw bywyd gyda rygbi ynddo.

Rydym wedi cwblhau ein Strategaeth Rygbi Cymunedol newydd a fydd yn llywio dyfodol ein gêm ac edrychaf ymlaen at rannu hynny maes o law. Rydym hefyd wedi ymgymryd â phrosiect Cydraddoldeb, Amrywiaeth a Chynhwysiant a fydd yn edrych ar URC fel busnes ond hefyd y gêm yn ei chyfanrwydd. Mae lle i bawb yn rygbi Cymru; mae croeso i bawb. Nid oes enghraifft well o hynny na’r ffaith nad ydym wedi osgoi cynyddu ein buddsoddiad mewn rygbi benywaidd.

Byddai anerchiad arferol i glybiau sy’n aelodau’r adeg hon o’r flwyddyn yn ceisio tynnu sylw at y cyflawniadau hyd yn hyn ac edrych i’r Flwyddyn Newydd gyda chyffro ac awch. Mewn unrhyw flwyddyn arferol cyflawniadau Nigel Owens fyddai’r prif bennawd. Mae Nigel wedi dod â’r llen i lawr ar yrfa ryngwladol o 17 mlynedd sydd wedi ei weld yn dyfarnu 100 o gemau prawf ac mae’n un o’r modelau rôl a llysgenhadon gorau ar gyfer Rygbi Cymru. Yr ydym yn hynod falch ohono ac yn ei longyfarch ar y cyfan y mae wedi’i gyflawni yn y gêm.  Wrth gwrs, rydym yr un mor falch o Alun Wyn Jones a gymerodd y record eleni am y nifer fwyaf o ymddangosiadau gan chwaraewr rhyngwladol oddi wrth Richie McCaw. Mae Alun bellach wedi chwarae 143 o weithiau dros Gymru ac wedi gwneud naw ymddangosiad Prawf fel rhan o Lewod Prydain ac Iwerddon.  Mae eisoes yn cadw’r record ar gyfer y rhan fwyaf o ymddangosiadau yn y Chwe Gwlad ar gyfer ei wlad (57) ac mae wedi chwarae mewn 21 gêm yn ystod pedair Cwpan Rygbi’r Byd. Rhaid inni sicrhau bod y cyflawniadau hyn yn cael eu dathlu er gwaethaf y pandemig presennol.

Wrth i’r enwau eu tynnu o’r het ar gyfer rownd agoriadol Cwpan Rygbi’r Byd 2023 yr wythnos hon ac Awstralia a Fiji yn ymuno â Chymru, unwaith eto yng Ngrŵp C, gellir maddau i ni i gyd am fentro edrych heibio trafferthion eleni. Ar gefn y capiau newydd a ddyfarnwyd yng Nghwpan Cenhedloedd yr Hydref, rydym yn disgwyl gweld mwy o gerrig sylfaen y cynllun hwn yn cael eu gosod yn Chwe Gwlad 2021 yn y Flwyddyn Newydd. Edrychwn ymlaen at y cyfle i freuddwydio am amseroedd symlach, a llai o gyfyngiadau ar y cae ac oddi arno.

Yn olaf, byddaf yn annog ein staff i gymryd seibiant haeddiannol dros y Nadolig i dreulio amser, yn ddiogel, gyda theulu a ffrindiau. Mae wedi bod yn naw mis heriol i’r holl staff sydd wedi camu ymlaen yn ystod y cyfnod heriol hwn. Bydd yr heriau a wynebwn yno o hyd ym mis Ionawr a byddwn mewn gwell sefyllfa i reoli’r heriau hynny gyda’n staff ar ôl cymryd peth amser allan o’r busnes yn barod ar gyfer yr her.

Hoffwn hefyd ddymuno’n dda i bawb, sydd ynghlwm a’n gêm, dros yr wŷl. Fe’m hatgoffwyd yn gyson drwy’r flwyddyn heriol hon pa mor bwysig yw rygbi i gymunedau Cymru. Mae pobl rygbi wedi camu ymlaen. Maent wedi parhau i roi’r amser a’r ymdrech sydd ei angen i gadw eu clybiau i fynd ac ar yr un pryd yn cael eu rhoi yn ôl i’r bobl o’u cwmpas. Diolch. Gadewch i ni edrych ymlaen at 2021.

Yr eiddoch mewn rygbi,
Prif Swyddog Gweithredol URC
Steve Phillips

Llythyr agored at Lywodraeth Cymru

Mae Undeb Rygbi Cymru wedi llofnodi llythyr agored a anfonwyd at y Prif Weinidog Mark Drakeford yr wythnos diwethaf gan glybiau a chyrff chwaraeon elît Cymru.
Mae’r llythyr yn annog Llywodraeth Cymru i ailystyried eu dull o ddychwelyd cefnogwyr mewn i’n meysydd chwaraeon gan ystyried pellter cymdeithasol, drwy groesawu canllawiau presennol yr Awdurdod Diogelwch Meysydd Chwaraeon a elwir yn “SGO2” a diddymu “SG02W” y mae Llywodraeth Cymru wedi gofyn amdano.
Mae’n dadlau bod chwaraeon yn rhan sylfaenol o fywyd yng Nghymru. Mae’n rhoi ein cenedl ar y llwyfan byd-eang ac yn rhoi ymdeimlad o berthyn a hunaniaeth i gymunedau ledled Cymru a’n bod yn rhan o ddiwydiant sy’n cyflogi miloedd o bobl ledled y wlad. Mae ein cyfraniad i economi, cyflogaeth a lles Cymru yn sylweddol, ond mae hyn bellach mewn perygl.
Gellir darllen y llythyr yn llawn yma:

Macron, y rhodd sy’n parhau i roi

Bydd clybiau’n cofio pan gyhoeddwyd ein partneriaeth saith mlynedd newydd gyda gwneuthurwr dillad chwaraeon yr Eidal a’r cyflenwr technegol Macron, daeth y cytundeb â ‘derbynneb rhodd’ unigryw ar gyfer y gêm gymunedol yng Nghymru.
Gan ddechrau gyda thymor 2021/22 bydd Macron, sydd â phedigri rygbi profedig, yn sicrhau bod gwerth £1m o offer rygbi ar gael i deulu Rygbi Cymru bob blwyddyn o weddill tymor y bartneriaeth – gwerth £6m o offer dros chwe blynedd.
Y cit rygbi cyntaf i Macron ei gynhyrchu ledled y byd oedd ar gyfer Clwb Rygbi Castell-nedd yn 2008. Maent nid yn unig eisoes yn cyflenwi dros 50 o glybiau o’r gêm gymunedol, gan gynnwys Merthyr, Bedwas a Llandaf, ond hefyd dwy o’n hochrau rhanbarthol – Gleision Caerdydd a’r Scarlets.
Bydd mwy o fanylion yn dilyn ynglŷn â’r broses ar gyfer archebu cit yn y Flwyddyn Newydd felly gwyliwch allan am fwy o fanylion.

Liza Burgess – anelu i wella cynwysoldeb ar draws Rygbi Cymru

Mae is-gadeirydd newydd URC Liza Burgess yn dweud ei bod yn benderfynol i wella cynwysoldeb, amrywiaeth a chydraddoldeb ym mhob lefel o Rygbi Cymru.
Yn arloeswr gêm y Merched, cyn-gapten Cymru ac yn hyfforddwr rygbi merched, Burgess oedd y cyfarwyddwr benywaidd cyntaf i gael ei hethol i’r Bwrdd drwy bleidlais clybiau sy’n aelodau, ym mis Tachwedd 2019.
Dywed nad yw, fel benyw ar y bwrdd, am fod yn ystum symbolaidd, ac mae am ysbrydoli merched eraill i gyflwyno eu hunain ar gyfer rolau allweddol.
“Mae’n amlwg yn anrhydedd enfawr cynrychioli Rygbi Cymru fel hyn.
“Mae fy etholiad yn dangos bod Rygbi Cymru yn awyddus i ystyried newid a chynyddu’r amrywiaeth ar y Bwrdd. Ond rwy’n credu fy mod wedi cael fy ethol am y rhesymau cywir ac nid am fy mod yn ddynes. Byddaf yn dod â’m harbenigedd a’m profiad fel chwaraewr, hyfforddwr ac athro rhyngwladol i’r gofynion heriol o ddatblygu Rygbi Cymru.…
Mwy:

Sophie Spence – hyfforddwr intern Cwpan Rygbi’r Byd 2021

Cyhoeddodd Rygbi’r Byd ac Undeb Rygbi Cymru, y bydd cyn-chwaraewr rhyngwladol Iwerddon ac ymgeisydd Rhaglen Chwaraewr i Hyfforddwr URC, Sophie Spence, yn ymuno â thîm rheoli Merched Cymru fel eu hyfforddwr intern dewisol ar gyfer Cwpan Rygbi’r Byd 2021.
Bu Spence yn cynrychioli Iwerddon 40 o weithiau, yn ogystal â chael sylw mewn dau Gwpan Rygbi’r Byd (2014 a 2017). Roedd hefyd yn rhan o’r timau buddugol yn y Chwe Gwlad i Ferched yn 2013 a 2015.
Yr oedd yn dal i chwarae, pan ddechreuodd Spence hyfforddi ym Mhrifysgol Dulyn a Rygbi Leinster, a sefydlodd ei academi rygbi ei hun i ysbrydoli merched.
Ers rhoi’r gorau i chwarae a symud i Gymru’r llynedd, mae wedi bod yn gweithio fel hyfforddwr blaenwyr tîm dynion Penclawdd yn Adran 1 Gorllewin Cymru ers 2019.
Bydd Spence yn ymuno â’r prif hyfforddwr newydd Warren Abrahams a’r hyfforddwr sgiliau Rachel Taylor wrth i Gymru baratoi i gystadlu yng Ngrŵp A Cwpan Rygbi’r Byd 2021 ochr yn ochr â’r pencampwyr diwethaf Seland Newydd, Awstralia a thîm arall sydd eto i gymhwyso ar gyfer y grŵp.
• Rhaglen Interniaeth Hyfforddi Cwpan Rygbi’r Byd 2021 yn creu cyfleoedd gwerthfawr ar gyfer darpar athletwyr benywaidd
· Targed uchelgeisiol Rygbi’r Byd y bydd o leiaf 40 y cant o’r holl hyfforddwyr yng Nghwpan Rygbi’r Byd 2025 yn ferched
• Cymru ar fin wynebu’r pencampwyr diwethaf Seland Newydd, Awstralia a thîm arall sydd eto i gymhwyso ar gyfer Grŵp A Cwpan Rygbi’r Byd 2021
• Cwpan Rygbi’r Byd 2021 i’w gynnal rhwng 18 Medi a 16 Hydref
Mwy yma:

Newyddion Rygbi

GRŴP CYMRU YNG NGHWPAN RYGBI’R BYD 2023 Â THEIMLAD CYFARWYDD

Bydd Cymru’n wynebu Awstralia a Fiji yng Ngrŵp C Cwpan Rygbi’r Byd 2023 yn Ffrainc.
Roedd tîm Wayne Pivac ym mysg y goreuon ar gyfer y twrnament byd-eang ynghyd a’r pencampwyr presennol De Affrica, Lloegr a Seland Newydd.
Wrth i’r enwau eu tynnu o’r het ar gyfer y gystadleuaeth yn 2023, daeth yn amlwg y byddai Cymru yn chwarae ochr yn ochr â dau o’r timau iddyn nhw eu hwynebu yn Japan yn 2019 – Awstralia a Fiji.
Bydd Cymru hefyd yn wynebu dau dîm sydd eto i’w penderfynu yn Ffrainc (Ewrop 1 – y tîm ddaw ar frig rowndiau rhagbrofol Ewrop ac enillydd rownd terfynol ragbrofol).
Cwpan y Byd 2023 fydd y drydedd bencampwriaeth yn olynol lle mae Cymru wedi wynebu Awstralia a Ffiji yn y gemau grŵp. Hwn fydd pumed Cwpan y Byd yn olynol ble mae Cymru a Ffiji yn yr un grŵp.
Mwy:

FFARWELIO AG OWENS
Mae Nigel Owens, y dyfarnwr a’r nifer mwyaf o gapiau yn rygbi’r byd, wedi dod â’i yrfa ryngwladol 17 mlynedd i ben. Gêm Cwpan Cenhedloedd yr Hydref Ffrainc yn erbyn Yr Eidal y mis diwethaf oedd ei 100fed gêm Brawf a’r un terfynol wedi iddo ddyfarnu ei gêm ryngwladol gyntaf yn dyfarnu Portiwgal v Georgia ym mis Chwefror 2003.
Meddai Owens, “Does gan neb hawl ddwyfol i fynd ymlaen am byth. Daw adeg lle mae’n bryd symud ymlaen felly bydd dyfarnu gemau rhyngwladol yn dod i ben nawr, Ffrainc yn erbyn Yr Eidal oedd fy ngêm Brawf olaf. Mae mynd allan ar 100 yn amser da i fynd.
Mwy am rai o uchafbwyntiau gyrfa Owens a’i gynlluniau ar gyfer y dyfodol:

SHEEN YN TAENU LLWCH Y SÊR DROS BORT TALBOT
Mae Dewiniaid Aberafan unwaith eto wedi tynnu ar bŵer seren Michael Sheen i sicrhau bod y goleuadau Nadolig i fyny ym Mhort Talbot eleni.
Mewn addasiad o’r gerdd ‘A Visit from St. Nicholas’ (neu ‘Twas the Night Before Christmas’, fel y’i gelwir yn fwy cyffredin), mae Sheen (ein seren o Hollywood) yn cynnwys enwau llefydd yn amrywio o Faglan i Taibach wrth iddo ailadrodd y gerdd glasurol yn ei ffordd ei hun.
Mwy:

PEEL YN YMUNO Â’R GLEISION
Mae Gleision Caerdydd wedi cadarnhau penodiad Dwayne Peel fel uwch hyfforddwr cynorthwyol yn gyfrifol am ymosod ar gyfer tymor 2021-22.
Bydd Peel yn ymuno â’r staff hyfforddi presennol ym Mharc yr Arfau Caerdydd yn yr haf ar ôl llofnodi contract hirdymor, cam llwyddiannus i ranbarth prifddinas Cymru.
Mae cyn-fewnwr Cymru ac arwr Camp Lawn y Chwe Gwlad yn 2005 wedi sefydlu ei hun fel un o’r hyfforddwyr ifanc Cymreig uchel ei glod yn ystod y blynyddoedd diwethaf.
Mae wedi datblygu enw da am fod yn hyfforddwr arloesol gyda llygad trawiadol am fanylion a dealltwriaeth o’r gêm.
Treuliodd Peel ddau dymor fel hyfforddwr sgiliau ac ymosodi yn Bristol Bears cyn ymuno â Rygbi Ulster fel hyfforddwr cynorthwyol yn 2017.
Mae bellach yn ei bedwerydd tymor yng Ngogledd Iwerddon…
Mwy yma:

SBOTOLAU AR LEWOD CAERDYDD
Mae Rygbi Cymru yn hynod falch o’i werthoedd cynhwysol, gan ymdrechu i sicrhau bod crys i bawb ym mhob lefel o’r gêm.
Ar Ddiwrnod Lasys Enfys, ymgyrch sy’n hyrwyddo cynwysoldeb tuag at y gymuned LHDT+ mewn
chwaraeon, clywsom gan hyfforddwr a chadeirydd Llewod Caerdydd Gareth Waters ar y teimlad hapus yn ystod hyfforddiant yn dilyn cyfyngiadau’r cyfnod clô.
Cafod Waters ei fywiogi gan yr hwb roddodd ddychwelyd i hyfforddi rygbi i’w dîm, sy’n bencampwyr presennol Cynghrair Deheuol Rygbi Hoyw Rhyngwladol (IGR).
community.wru.wales/2020/12/09/spotlight-on-cardiff-lions/

COFFÂD: BRIAN CRESSWELL
Mae Brian Cresswell, a oedd yn rhan o’r triawd rheng-ôl o Gasnewydd a chwaraeodd ddwywaith dros Gymru yn 1960, ochr yn ochr â Glyn Davidge a Geoff Whitson yn erbyn yr Alban ac Iwerddon, wedi marw yn 86 oed.
Yn flaenasgellwr ochr dywyll wych, ymunodd â Chasnewydd o HSOB Sant Julian yn 1956 ac aeth ymlaen i chwarae 236 o weithiau yn y Du a’r Melyn dros wyth tymor cyn mynd i Abertyleri i chwarae am gyfnod byr mewn cyfuniad arall rheng-ôl ryngwladol gyda Haydn Morgan ac Alun Pask.
Ganed Brian yng Nghasnewydd ar 8 Tachwedd, 1934, ac enillodd dri chap i Ysgolion Cymru dan 15 oed yn 1950 tra yn Ysgol Uwchradd Sant Julian. Gwnaeth Wasanaeth Cenedlaethol yn y Magnelwyr Brenhinol ac roedd yn weithiwr dur cyn gweithio fel cynrychiolydd gwerthiant.
Chwaraeodd yn ochr fuddugol Casnewydd yn erbyn Awstralia yn 1957 ac enillodd y cyntaf o’i bedwar cap yn erbyn Lloegr pan wnaethant eu trechu 14-6 yn Twickenham.
Mwy yma:

I GLOI… STORI WINTLE
Mae ennill un cap dros Gymru yn fwy nag y gallai’r rhan fwyaf o bobl freuddwydio amdano.
Pan wnaeth Matthew Wintle hynny yn 1996, fuasech yn meddwl ei fod wedi cyrraedd brig ei yrfa.
Hynny yw, heblaw am un peth: roedd Wintle eisoes ar ei ffordd i ddod yn feddyg erbyn adeg ei ymddangosiad cyntaf yng Nghymru yn 23 oed. Chwe blynedd yn ddiweddarach, byddai ei ddoniau yn ei faes meddygaeth yn ei dynnu i San Diego, California, lle byddai diwydiant biotechnoleg ffyniannus yn ei wneud yn destun cenfigen i’r byd.
Yn ystod yr un mlynedd ar ddeg a dreuliodd yn San Diego, daeth Wintle yn Gyfarwyddwr Meddygol Byd-eang cwmni o’r enw Amylin Pharmaceuticals… (Yn ddiweddarach, yn ôl y son cafodd ei brynu allan am $5.3 biliwn, a welodd wedyn bryniant pellach gan AstraZeneca am swm sylweddol arall)
Clywch fwy gan Matthew yma: